کارخانه های تولید کننده لوله
کارخانه های تولید کننده لوله
لوله یکی از قدیمیترین مقاطع ساخت بشر است که هزاران سال قدمت دارد و برای انتقال انواع سیالات مثل نفت و گاز و همچنین صنایع مختلفی همچون ساختمان سازی، ماشین سازی، صنایع نظامی و... کاربرد دارد. از آنجا که ایران هم جزو بزرگترین تولید کنندگان فولاد است و هم منابع قابل توجه زیرزمینی و معدنی دارد، کارخانه های تولید کننده لوله زیادی در کشورمان مشغول به فعالیت هستند.
لولهها به دو دسته کلی درزدار و بدون درز تقسیم میشوند که هرکدام زیر مجموعههایی دارند. در ادامه این مطلب به تعریف کلی لوله، دستهبندی و انواع آن و کارخانههای تولید کننده لوله در سراسر کشور و جهان میپردازیم. با ما در بنیان فولاد شبستری همراه باشید.
قیمت انواع لوله در بنیان فولاد
لوله چیست؟
لوله به مقطعی استوانهای شکل گفته میشود که دو سر آن باز باشد. بر خلاف باور معمول، احتیاجی نیست که این مقاطع حتما دارای مقطع دایرهای باشند و لولههای مربع، مستطیل و شکلها گوناگون در بازار وجود دارند که هر یک استفاده منحصربفرد خود را دارد. بیشترین کاربرد در میان لولهها مختص به لوله فلزی و آلیاژهای مربوط به آن مثل لوله سیاه است که از ورق فولادی سیاه ساخته میشود. از انواع پرکاربرد لولهها میتوان به لوله مبلی، لوله مانیسمان، لوله گالوانیزه و... اشاره کرد.
اصلی ترین استفاده لولهها، لوله کشی و جابجایی سیالات و میعانات است و از این کاربرد در صنایع نفت و گاز، صنایع شیمیایی، لوله کشی و داربست ساختمانی، صنایع برودتی و حرارتی، صنایع نظامی، لوازم خانگی و... استفاده میگردد. این مقاطع در طولهای استاندارد 6 متری و 12 متری تولید میگردند و دسته بندیهای مختلفی مثل جنس، روش تولید، شکل مقطع، نوع ساخت و... دارند که نوع ساخت یکی از مهمترین دسته بندیهای این محصول است.
امکان ساخت لوله در سایزها و قطرهای گوناگون، سطح مقطعهای مختلف و انواع ساخت بسته به نوع نیاز، این محصول را را به یکی از کاربردی ترین مقاطع مورد استفاده در صنایع بدل کرده است.
کارخانه های تولید کننده لوله
براساس آمارهای منتشر شده در سال 2023، بزرگترین تولیدکننده لوله در جهان کشور چین است که همواره در تولیدات مقاطع فولادی و کاربردی غیرفولادی جزو بزرگترین تولیدکننده هاست. در کنار این کشور، کشورهای دیگری نیز در این بازار سهیم اند که متاسفانه کشورمان سهم قابل توجهی از بازار جهانی در تولید لوله ندارد. از دلایل این عقب ماندن میتوان به کمبود کارخانههای تولید آلیاژهای مخصوص و همچنین مواد تولیدی غیر فولادی اشاره کرد.
کارخانه های تولید کننده لوله در ایران
با اینکه در حال حاضر ایران سهم قابل توجهی در تولید لوله در جهان ندارد، اما پتانسیل بسیار بالایی در این زمینه وجود دارد؛ چراکه مواد اولیه مورد نیاز برای تولید این مقاطع در کشورمان در حجمهای بسیار بالا وجود دارد و تنها نیاز به ایجاد زیرساختهای مورد نیاز برای تبدیل این مواد اولیه به محصول نهایی است. در حال حاضر کارخانههایی در سرتاسر کشورمان در این زمینه مشغول به فعالیت هستند که در ادامه به بررسی برخی از این تولید کنندگان میپردازیم.
کارخانه لوله و پروفیل سپنتا
این شرکت اولین مجموعه حرفهای تولید لوله فولادی در ایران است و در سال 1340 به بهره برداری رسیده است. ظرفیت تولید این کارخانه بیش از 1 میلیون و 400 هزار تن در است که این کارخانه را به یکی از بزرگترین تولیدکنندههای لوله و پروفیل ایران تبدیل کرده است. از مهمترین دسته محصولات این کارخانه میتوان به لولههای گالوانیزه با استاندارد 3765، لولههای گالوانیزه مخصوص گلخانه و لولههای کاندوئیت اشاره کرد که برای جابجایی جریان برق استفاده میشوند و در برابر این جریان عایق هستند تا بتوان به صورت ایمن با آنها کار کرد. از دیگر محصولات این کارخانه شامل لولههای گازی با استانداردهای 3360 و 3574 و IGS، لوله سیاه شامل لوله مبلی و لوله سیاه تست شده با استاندارد 3765 و لوله آتشنشانی اشاره کرد.
یکی دیگر از امکانات قابل توجه این کارخانه قبول سفارشات لوله و پروفیل قوطی است که این امکان را برای سازندگان سازهها و صنایع خاص فراهم میآورد تا بتوانند محصولات و نقشههای خاص خود را پیاده سازی کنند. تجربه بیش از شش دهه و همچنین گواهینامههای بینالمللی و کشوری ضامن کیفیت محصولات این کارخانه است که از جمله این گواهینامهها میتوان به ISO 14001:2015 در ضمینه مدیریت استاندارد محیط زیستی، گواهینامه ISO 3834-2:2005 در ضمینه استاندارد الزامات کیفیت جوش، گواهینامه ISO 3834-2:2005 در ضمینه استاندارد بینالمللی برای سیستمهای کیفیت مدیریت و انواع پروانههای مورد نیاز داخلی اشاره کرد.
گروه کارخانجات تولیدی صنعتی کچو
این کارخانه بصورت تخصصی بر روی تولید لوله و پروفیل کار میکند و در سال 1372 کار خود را در استان اصفهان و با ظرفیت 100 هزار تن تولید در سال آغاز کرد. هدف گذاری بلند مدت تیم مدیریتی این مجموعه و برنامه ریزی خوب در کنار تیم متخصصین مجرب باعث شد تا این کارخانه در حدود 3 دهه تولیدات خود را 5 برابر کند و در حال حاضر بالغ بر 500 هزار تن در سال تولیدات داشته باشد و هدف بعدی این کارخانه رسیدن به تولید 1 میلیون تن در سال است که بخش عمدهای از این هدف نیز محقق گشته است.
از محصولات این شرکت میتوان به انواع لولههای گازرسانی خانگی و شهری، لولههای گاز API، لولههای داربستی، لولههای صنعتی، انواع مقاطع باز فولادی و انواع ورقهای شیت شده، انواع پروفیلهای درب و پنجره، نبشی، زهوار، قوطیهای مربع و مستطیل و... اشاره کرد. روش تولید محصولات این کارخانه نیز جوش القایی فرکانس بالا یا ERW است که از روشهای مدرن و بروز دنیا به حساب میآید. زیر مجموعههای این گروه شامل کارخانه لوله و پروفیل سپاهان سخت، کارخانه لوله و پروفیل نوین پارسیان، شرکت فنی مهندسی آذرفام و کارخانه لوله و پروفیل کچو هستند که خط تولید صفر تا صد را در کنار هم فراهم آوردهاند.
کارخانه فولاد هیربد زرندیه
کارخانه فولاد هیبرد زرندیه یکی از بزرگترین تولیدکنندههای محصولات فولادی در کشور است و نکته قابل توجه در این زمینه جوان بودن این مجموعه نسبت به رقبای داخلی و خارجی است. این کارخانه در سال 1391 در شهرستان زرندیه استان مرکزی به بهره برداری رسید و یکی از کاملترین مجموعههای تولید فولاد در منطقه است. ایجاد زنجیرهای پویا، پیوسته و همگرا باعث شده این شرکت بتواند نیازهای تولید خود را برطرف کند و همین امر باعث ایجاد ظرفیت تولید فوق العاده 2.5 میلیون تن در سال شده است که از این میزان 1 میلیون تن آن مربوط به لوله، پروفیل و قوطی است. مدیریت این مجموعه دید بسیار بلندی داشته و هدف گذاری آنها برای رسیدن به ظرفیت 7.2 میلیون تن در است که با توجه به این که این مجموعه مربوط به بخش خصوصی است، عددی شگفت انگیز است.
مدیریت حرفهای و تلاش برای بالا بردن و در نهایت صادرات باعث شده تا این کارخانه توجه ویژهای به دریافت گواهینامههای معتبر بینالمللی داشته باشد که از جمله آنها میتوان به ISO 9001: 2015, ISO 3834: 2005, HSE – MS 2019, 1922 – CPR – 1225, ISO 50001: 2018, ISO 45001: 2018, ISO 14001: 2015 و گواهیهای کیفیت و مدیریت متعدد داخلی اشاره کرد. محصولات این شرکت نیز شامل انواع لولهها با قطرهای بالا، انواع قوطی، شمش، میلگرد و مقاطع باز مختلف است.
مجتمع صنعتی سپاهان
این کارخانه که بیش از نیم قرن سابقه دارد یکی از قدیمیترین و شناختهشده ترین نامها در صنعت تولید مقاطع فولادی است و از پرافتخارترین تولید کنندگان لوله در ایران است. استفاده از ماشین آلات و تجهیزات حرفهای و کادر مجرب در کنار مدیریت خوب باعث شده تا این کارخانه نه تنها در داخل کشور حرفی برای گفتن داشته باشد، بلکه بتواند محصولات خود را به خارج از کشور نیز صادر کند. در میان کشورهایی که به واردات محصولات این شرکت تمایل دارند میتوان به کشورهای همسایه، کشورهای آفریقایی و کشورهای جنوب شرقی و شرقی اروپا اشاره کرد.
این شرکت محصولات خود را بر اساس استانداردهای جهانی تولید میکند و دارای گواهینامههای بین المللی و داخلی است که کیفیت محصولاتش را تضمین میکند. از محصولات این شرکت هم در صنایعی همچون اتوموبیل، موتور سیکلت، دوچرخه، لوازم خانگی، ساختمانسازی، لوله کشی و ... استفاده میگردد.
مجتمع صنعتی کیهان
یکی از کارخانههایی که شاید قدمت چندانی نداشته باشد ولی توانسته جایگاه خود را در بازار پیدا کند مجتمع صنعتی کیهان است. این کارخانه که در سال 1370 به بهره برداری رسید، در حال حاضر بیش از 350 هزار تن در سال تولید لوله دارد که شامل لوله فلزی مثل لوله سیاه است. از نکات قابل توجه این مجموعه تولید لوله گالوانیزه است که هر کارخانهای تجهیزات و پرسنل متخصص لازم برای آن وجود ندارد. لولهها در این کارخانه به هر دو روش نورد سرد و گرم تولید میشوند که باعث شده گستره قابل توجهی از محصولات را تولید کند. از مهمترین محصولات مجتمع صنعتی کیهان در زمینه تولید لوله میتوان به لوله صنعتی، لوله گازرسانی، لوله آبرسانی، لوله مبلی و مهمتر از همه لوله گالوانیزه اشاره کرد.
این مجتمع کیفیت را در اولویت تولیدات خود قرار داده است و محصولاتش را بر اساس استانداردهای ملی و بینالمللی تولید میکند. هدف گذاری این شرکت برای افزایش تولید و ایجاد سیستم صادرات است که به واسطه مدیریت قدرتمند مجموعه دور از انتظار و دسترس نخواهد بود.
شرکت نورد لوله و پروفیل تهران شرق
از دیگر شرکتهایی که بصورت تخصصی بر روی تولید لوله کار میکنند شرکت نورد لوله و پروفیل تهران شرق است که فعالیت خود را از سال 1380 در زمینه تولید لوله و پروفیلهای ساختمانی و اسکلتهای عظیم ساختمانی و با ظرفیت 30 هزار تن در سال آغاز نموده است. این شرکت در سال 1386 از مسئولیت محدود به سهامی خاص تغییر پیدا کرد و با اضافه کردن خطوط تولید متعدد ظرفیت تولید خود را به 220 هزار تن در سال افزایش داد و لولههای 0.5 تا 5 اینچ و با ضخامت 1 تا 5 میلیمتر را به تولیدات خود اضافه نمود.
به دلیل مدیریت برتر و دید خوب این تیم و در کنار آن بکارگیری نیروهای زبده و ماشین آلات حرفهای، در سال 1390 این کارخانه توانست میزان تولید خود را به 700 هزار تن در سال افزایش دهد و صادرات خود به کشورهای مختلف را نیز آغاز کند. در این سال انواع لولههای صنعتی، آبرسانی و گازرسانی شهری، لولههای ساختمانی و انواع قوطیها به تولیدات این شرکت افزوده شد؛ اما این نیز پایان گسترش تولیدات این کارخانه نبود. در سال 93 فاز اول طرح توسعه جدید برای تولید قوطیهایی با سایزها و اشکال گوناگون و در سال بعد یعنی 94 خطوط تولید لولههای ضخیم تا 20 میلیمتر به بهره برداری رسید.
در حال حاضر تولیدات این کارخانه به 720 هزار تن در سال رسیده است و 24 خط تولید فعال دارد. در کنار همه اینها محصولات شرکت نورد لوله و پروفیل تهران شرق به 15 کشور از جمله عراق، افغانستان و کشورهای آسیای میانه صادر میگردد که دریافت گواهینامههای استاندارد بین المللی و ملی از جلمه دلایل کیفیت بالا و صادرات موفق این مجموعه است.
سایر کارخانه های تولید کننده لوله در ایران
همانطور که گفته شد کارخانههای متعددی در زمینه تولید لوله در کشورمان فعال هستند که در یک مقاله مجال به شرح کامل تمامی این کارخانهها نیست؛ ولی با بررسی موارد نامبرده میتوان دید کلی مفیدی نسبت به این صنعت و اینکه چه چیزهایی تولیدکنندگان برتر را از بقیه متمایز کرده است پیدا کرد. در ادامه بصورت خلاصه برخی دیگر از تولید کنندههای به نام این حوزه را نام خواهیم برد:
- شرکت تعاونی فولاد علویجه
- شرکت کیان پرشیا
- شرکت کارخانجات نورد یایران
- شرکت لوله سازی سدید
البته کارخانههای لوله سازی در ایران به این نامها محدود نمیگردند و بیش از ۴۰ کارخانه در حال حاضر در این زمینه فعال هستند.
کارخانه های تولید کننده لوله در جهان
در سراسر دنیا کارخانه های متعددی در زمینه تولید لوله فعالیت می کنند. این کارخانهها با استفاده از روشهای مختلف، انواع گوناگونی از لولهها را تولید می کنند و محصولات خود را به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می کنند.
درصد سهم بازار تولید لوله در جهان در سال 2023
- چین (25.8 درصد)
- هند (12.2 درصد)
- ایالات متحده (10.7 درصد)
- روسیه (7.7 درصد)
- کره جنوبی (5.8 درصد)
- ژاپن (5.2 درصد)
- ترکیه (4.5 درصد)
- ایتالیا (4.3 درصد)
همانطور که مشاهده میکنید، چین با تولید بیش از 25.8 درصد از کل لوله های جهان، بزرگترین تولیدکننده این محصول در سطح جهانی است. هند با تولید بیش از 12.2 درصد از کل لوله ها در رتبه دوم قرار دارد و ایالات متحده آمریکا نیز با تولید بیش از 10.7 درصد از کل لوله ها در رتبه سوم قرار دارد.
کارخانه های تولید لوله در چین
چین بزرگترین تولیدکننده لوله در جهان است. بسیاری از کارخانههای تولید لوله در چین در جملهی بزرگترین کارخانههای تولید این محصول در سطح جهانی قرار دارند. از مهمترین کارخانههای تولید لوله در چین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات نفتی چین (China Petroleum Pipeline Engineering & Construction Corporation)
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات پتروشیمی و سوخت چین (China Petroleum & Chemical Pipeline Engineering & Construction Corporation)
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات مهندسی نفت و گاز چین (China Oil & Gas Pipeline Engineering & Construction Corporation)
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات آب چین (China Water Pipeline Engineering & Construction Corporation)
این کارخانه ها انواع مختلفی از لوله ها را تولید می کنند، از جمله لوله های فولادی بدون درز، لوله های فولادی درزدار، لوله های پلی اتیلن، لوله های پلی پروپیلن و لوله های PVC. همانطور که در ادامه خواهیم دید، این تولیدات با اغلب کشورهای دیگر تولیدکننده لوله در جهان یکسان است؛ چرا که تقریبا تمام استفاده لوله در جهان در همین چند نوع و زیرشاخههای آنها خلاصه میشود.
کارخانه های تولید لوله در هند
هند دومین تولیدکننده بزرگ لوله در جهان است. بسیاری از کارخانه های تولید لوله در هند در کنار کارخانههای چینی، سهم عظیمی از بازار پرسود تولید این محصول در در اختیار دارند. از جمله مهمترین کارخانه های تولید لوله در هند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات هند (Indian Oil and Natural Gas Corporation)
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات سوخت بهارات (Bharat Petroleum Corporation)
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات خصوصی ریلاینس (Reliance Industries)
- گروه صنعتی سوخت دولتی هند (Hindustan Petroleum Corporation)
از محصولات تولیدی این کارخانههای میتوان به لوله های فولادی بدون درز، لوله های فولادی درزدار، لوله های پلی اتیلن، لوله های پلی پروپیلن و لوله های PVC اشاره کرد.
کارخانه های تولید لوله در ایالات متحده
ایالات متحده سومین تولیدکننده بزرگ لوله در جهان است. این کشور نیز که همواره در تلاش بوده تا یکی از قطبهای برتر صنعتی دنیا باشد سرمایه گذاری قابل توجهی در این صنعت یعنی تولید لوله داشته است. از طرفی رقابت چند دهه اخیر این کشور با چین که به بزرگترین حریف آمریکا در سطح جهانی تبدیل شده، باعث گشته تا تلاشی بیش از پیش برای بزرگتر کردن سهم خود در این بازار داشته باشد. از جمله مهمترین کارخانه های تولید لوله در ایالات متحده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات شل (Shell Pipeline Corporation)
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات اکسون موبایل (ExxonMobil Pipeline Company)
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات کونوکو فیلیپس (ConocoPhillips Pipeline Company)
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات انی (Eni Pipeline Company)
- گروه صنعتی لوله و تجهیزات سوخت اکسیدنتال (Occidental Petroleum Pipeline Company)
کارخانههای آمریکایی نیز تمرکز خود را بر روی اصلی ترین و پرفروش ترین انواع لوله گذاشته اند که از جمله آنها میتوان به لوله های فولادی بدون درز، لوله های فولادی درزدار، لوله های پلی اتیلن، لوله های پلی پروپیلن و لوله های PVC اشاره کرد.
کارخانه های تولید لوله در سایر کشورها
کشورهای دیگری نیز در جهان هستند که در زمینه تولید لوله فعالیت می کنند. از جمله این کشورها می توان به روسیه، کره جنوبی، ژاپن، ترکیه و ایتالیا اشاره کرد.
- در روسیه، شرکت های عظیمی مانند Transneft و Gazprom در زمینه تولید لوله فعالیت می کنند. این شرکت ها انواع مختلفی از لوله های بدون درز و درزدار را تولید می کنند.
- در کره جنوبی، شرکتهای بزرگی مثل POSCO و Hyundai Steel در زمینه تولید لوله فعالیت می کنند. این شرکت ها نیز انواع لوله های بدون درز و درزدار را تولید می کنند.
- در ژاپن، شرکت های نامداری همچون Nippon Steel و JFE Steel در زمینه تولید لوله فعالیت می کنند. مانند روسیه و کره جنوبی، تمرکز این دو شرکت نیز بر روی لولههای بدون درز و درزدار است.
- در ترکیه، شرکت هایی از قبیل Erdemir و Borusan Mannesmann در زمینه تولید لوله فعالیت می کنند.
- در ایتالیا، شرکت های موفقی مانند Tenaris و ArcelorMittal در زمینه تولید لوله فعالیت می کنند.
انواع لوله ها
لوله ها را می توان بر اساس جنس، روش تولید و کاربرد به انواع مختلفی تقسیم کرد. از نظر جنس، لوله ها می توانند از مواد مختلفی مانند فولاد، پلاستیک، بتن، آجر و غیره ساخته شوند که لولههای فولادی به دلایل مختلف همچون عمر و مقاومت بالا و هزینه تمام شده کم جزو پرطرفدارترین محصولات این دسته هستند.
از میان انواع لوله، مهمترین و پرکاربردترین انواع این محصول میتوان به لوله اسپیرال، لوله گاز، لوله لنس، لوله سیاه، لوله API، لوله آتشخوار، لوله صنعتی، لوله جدار چاه، لوله گالوانیزه، لوله داربست، لوله لوله کشی، لوله مبلی و لوله استنلس استیل است که هر کدام در جایی خاص و استفاده منحصربفردی دارند، اشاره کرد.
از نظر روش تولید لوله ها می توانند به دو دسته لوله های بدون درز یا Seamless و لوله های درزدار یا Welded تقسیم شوند؛ لوله های بدون درز بصورت یک تکه از ورقهای فلزی یا پلاستیکی تولید می شوند، در حالی که لوله های درزدار از دو یا چند ورق فلزی یا پلاستیکی با استفاده از روش های جوشکاری بهم متصل شده و تولید میگردند. برای درک بهتر انواع لولهها توضیح مختصری در مورد این دستهبندی ارائه خواهیم کرد.
لوله بدون درز
این لولهها که به مانیسمان نیز معروفند، به دلیل این که از یک تکه ورق تولید میشوند، درزی در آنها وجود ندارد و از این رو لوله بدون درز نامیده میشوند. نوع ساخت این لولهها باعث میگردد که از تحمل فشار بسیار بالایی برخوردار باشند و از همین رو این محصولات دارای استحکام بسیار بالایی هستند و در صنایع حساس مثل پتروشیمی، صنایع هستهای، کشتیسازی و... بکار میروند.
لوله درز دار
این لولهها از تکههای مختلف که به هم جوش داده میشوند ساخته میگردند و از همین رو مقاومت و قیمت پایینتری نسبت به لوله مانیسمان دارند. لولههای فولادی درزدار طولی و لولههای اسپیرال از انواع مهم و مورد استفاده این نوع لولهها هستند که نام خود را از نوع جوش بکار رفته میگیرند. در نوع درزدار طولی، ورقها کنار هم قرار گرفته و امتداد طول این ورقها جوش داده میشوند؛ اما در نوع اسپیرال، جوش بصورت مارپیچ دورتادور لوله انجام میشود.
نتیجه گیری
همانطور که اشاره شد، ایران منابع متعدد زیرزمینی برای تولید لوله دارد و برای مثال جزو ده تولید کننده برتر فولاد دنیاست. لوله محصولی بسیار کاربردی است که در اکثر صنایع مورد استفاده قرار میگیرد و کشور ما میتواند سهم بزرگتری از بازار جهانی این محصول را در دست بگیرد.
در این مطلب ابتدا لوله را بطور مختصر تعریف کردیم. سپس به برخی از کارخانه های تولید کننده لوله در ایران پرداختیم که بعضی از آنها محصولات خود را در بالاترین سطح استاندارد جهان و با کیفیتی قابل رقابت با بزرگترین رقبای خارجی تولید مینمایند. در ادامه به بررسی رقبای خارجی فعال در این صنعت در کشورهای مختلف پرداختیم تا بدانیم در حال رقابت با کدام کارخانهها هستیم و در نهایت انواع کاربردی لوله و یکی از دسته بندیهای مهم آن را شرح دادیم تا دید کاملتری از این محصول و صنعتش بدست آورید.
اگر قصد خرید لوله و یا دیگر محصولات فولادی را دارید و میخواهید قیمت روز این محصولات را بدست آورید، با همکاران ما در هولدینگ بنیان فولاد شبستری تماس بگیرید تا ضمن ارائه بهترین قیمت به شما، سوالها و دغدغه هایتان در زمینه این محصولات را برطرف کرده و پاسخگوی سوالات و نیاز شما باشند.
ثبت دیدگاه