تولیدکننده‌های تیرآهن در ایران

برترین تولیدکننده‌های تیرآهن در ایران

تیرآهن یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین محصولات صنعت فولاد است. امروزه در اغلب ساخت و سازها تیرآهن به نوعی مورد استفاده قرار می‌گیرد و مطمئنا برپا شدن ستون‌های آهنی در سطح شهر هنگام ساختمان‌سازی به چشم‌تان خورده است. کشورمان همواره جزو 10 تولید کننده بزرگ فولاد بوده و در زمینه تولید تیرآهن نیز جایگاه چهارم در جهان را داراست که باعث شده نه تنها از نظر داخلی به خود کفایی رسیده باشیم، بلکه بخشی از از تولیدات کشور صادر گشته و ارز آوری قابل توجهی داشته باشد.

در این مقاله در مورد چیستی تیرآهن، انواع و کاربرد آن و برترین تولیدکننده‌های تیرآهن در ایران خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.

 

تیرآهن چیست؟

تیرآهن یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین مصالح ساختمانی است که از آهن و کربن تشکیل شده است. بطور کلی تیرآهن مقطعی فولادی است که از یک جان و دو بال تشکیل شده باشد. این محصول به شکل‌های مختلفی تولید می‌شود و در ساخت و سازهای گوناگون مانند ساختمان‌ها، پل‌ها، راه‌آهن‌ها، خودروها و غیره استفاده می‌گردد.

تیرآهن از قدیمی‌ترین مصالح ساختمانی است که از هزاران سال پیش تاکنون در تمدن‌های مختلف به کار رفته است. اولین نمونه‌های آن از دوره برنزی (حدود 3000 سال پیش از میلاد) به دست آمده است که در برخی از کشورها مثل ایران، ترکیه، چین و هند ساخته شده‌اند. اما تیرآهن به معنای امروزی از قرن 18 میلادی با اختراع فرآیند بسمر (Bessemer process) که امکان تولید آهن با کیفیت بالا و به صورت صنعتی را فراهم کرد شکل گرفت. از آن زمان به بعد، تیرآهن به یکی از عوامل اصلی انقلاب صنعتی و توسعه مهندسی و معماری تبدیل شد.

قیمت تیرآهن در بنیان فولاد

انواع تیرآهن

تیرآهن را می‌توان به چند شکل دسته بندی کرد که می‌تواند شامل شکل، جنس، استاندارد تولید، سایز و ... باشد. سایز تیرآهن از 12 تا 30 است و پرکاربردترین انواع آن تیرآهن 14 ، تیرآهن 16  و تیرآهن 18 هستند. در ادامه به بطور مختصر به مهم‌ترین این دسته بندی‌ها می‌پردازیم.

 

انواع تیرآهن بر اساس استاندارد تولید

بر اساس استاندارد تولید تیرآهن ها به 4 دسته IPB, INP, IPE و CPE یا لانه زنبوری تقسیم می‌گردند.

 

تیرآهن IPE

این محصول در کشور ایران و برخی از کشورهای اروپایی استفاده می‌گردد و اغلب تولیدات در کشورمان از این نوع است. شکل مقطع این محصول به صورت I انگلیسی است و ضخامت بال‌های آن ثابت است. نقشه‌های ساختمانی به طور معمول بر اساس این نوع تیرآهن طراحی می‌گردد و از محبوبیت بالایی میان طراحان و خریداران برخوردار است. آسان‌ترین راه برای تشخیص چشمی این محصول این است که اگر از دو سر مقطع آن را نگاه کرده و بررسی کنید، خواهید دید که ضخامت بال‌ها در طول مقطع کاملا یکسان است.

 

تیرآهن INP

این محصول استاندارد کشورهای روسیه و چین است. در این محصول هرچه از جان تیرآهن دور شویم ضخامت بال کاهش می‌یابد. یکی از راه‌های تشخیص چشمی این مقطع نیز همین است که در ابتدای تیرآهن بال نازک بوده و هرچه به انتها می‌رویم ضخیم تر شود. از آن‌جا که میزان مقاومت این محصول با نوع IPE متفاوت است، در هنگام سفارش محصول باید دقت کرد که مدل اشتباه را انتخاب نکنیم؛ خصوصا در هنگام خرید از کشورهای دیگر. چرا که شباهت اسمی و فیزیکی میان این دو محصول و اینکه کشورهای تولید کننده آن هر دو محصول را تولید می‌کنند، تا بحال باعث خسارت‌های فراوان مالی شده است.

 

تیرآهن IPB

این محصول که به تیرآهن هاش نیز مشهور است دارای طول بال طولانی‌تر نسبت به مدل IPE است. این مقاطع با نام تیرآهن عریض یا بال پهن H نیز شناخته می‌شوند. این محصول دو نوع سبک و سنگین دارد که در هنگام نام‌گذاری از هم تفکیک می‌شوند. نوع سبک آن به حرف L و نام IPBL معروف است و نوع سنگین آن به حرف V یا IBPV.

 

تیرآهن CPE یا لانه زنبوری

این محصول که به لانه زنبوری مشهور است نامش را از شکل فیزیکی آن برگرفته شده است. سوراخ‌های موجود در بدنه این تیر‌آهن به شکل شش ضلعی کندوی زنبوری عسل است و از همین رو به آن لانه زنبوری گفته می‌شود. این مقاطع مقاومت کششی بالاتری نسبت به سایر انواع تیرآهن دارند.

 

انواع تیرآهن بر اساس جنس

تیرآهن را می‌توان بر اساس جنس متریال تولیدی و میزان کربن و عناصر دیگری که در آن وجود دارد، به دو دسته اصلی تقسیم کرد: ورق سیاه و استیل آلیاژی (alloy steel). ورق سیاه حاوی 2 تا 4 درصد کربن است و خواصی مانند سختی، شکنندگی، مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت ریخته‌گری دارد. آهن آلیاژی حاوی کمتر از 2 درصد کربن است و خواصی مانند انعطاف‌پذیری، کشش‌پذیری، مقاومت در برابر فشار و کشش و قابلیت جوشکاری دارد. آهن آلیاژی با افزودن عناصر دیگری مانند منگنز، نیکل، کروم، مولیبدن و غیره به آهن خالص، خواص مختلفی به دست می‌آورد که بر اساس نیازهای مهندسی و معماری، انواع مختلفی از تیرآهن را ایجاد می‌کند.

برترین تولیدکننده‌های تیرآهن در ایران

همانطور که گفته شد از آنجا که ایران جزو تولید کننده‌های عظیم فولاد دنیاست و به دلیل این که فولاد نیز متریالی مناسب برای ساخت و ساز در اغلب مناطق کشور است، باعث تبدیل کشورمان به یکی از بزرگترین قطب‌های تولید تیرآهن در دنیا شده است. اغلب مجتمع‌های تولیدکننده محصولات فولادی به تولید تیرآهن نیز می‌پردازند که ما در این مقاله برخی از برترین تولیدکننده‌های تیرآهن در ایران را بررسی می‌کنیم.

 

کارخانه ذوب آهن اصفهان

کمتر کسی در ایران اسم ذوب آهن اصفهان به گوشش نخورده است. این کارخانه در سال 1344 در جنوب غربی استان اصفهان در منطقه‌ای که به دشت طبس مشهور است احداث شد و طی سال‌ها بخش‌های مختلفی به این مجموعه اضافه شد تا به یکی از قطب‌های تولید فولاد در منطقه و جهان تبدیل گردد. تا قبل از احداث این مجموعه فولاد مورد نیاز کشور از خارج وارد می‌شد و این مجموعه در واقع شروعی بر تبدیل شدن ایران به یکی از بازیگران اصلی این صنعت شد.

کیفیت بالای محصولات این کارخانه باعث شده تا از آن‌ها در پروژه‌های عظیم داخلی مثل نیروگاه هسته‌ای بوشهر، برج میلاد، پل صدر تهران، پالایشگاه عسلویه، خطوط مترو و... استفاده گردد. در حال حاضر ظرفیت تولید این مجموعه بالغ بر 3 میلیون و 600 هزار تن در سال است و 5 واحد تولیدی اصلی آن شامل آگلومراسیون، تولیدات کک و مواد شیمایی، فولاد سازی، کوره بلند و واحد نورد هستند.

این کارخانه محصولات متنوعی دارد که از جلمه آن‌ها می‌توان به تیرآهن، میلگرد، نبشی و ناودانی اشاره کرد. تیرآهن‌های این مجموعه در سه دسته اصلی IPE یا بال نیم پهن موازی، IPN یا بال باریک شیب دار و IPB یا بال پهن موازی یا H ارائه می‌شود. استانداردهای بالای این کارخانه باعث شده تا وزن محصولاتش نسبت به اغلب کارخانه‌های دیگر بیشتر باشد و از همین رو قیمت روز آن هم بالاتر از سایر رقبا است.

 

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد تولید
تیرآهن بال نیم پهن موازی(IPE)   (I-2)	۱۲ – ۱۴ – ۱۶ – ۱۸ – ۲۰ – ۲۲ – ۲۴ – ۲۷ – ۳۰	ISIRI 1791 DIN 1025-5
تیرآهن بال نیم پهن موازی نیمه سبک  (I7)  یا تیرآهن IPE سبک	۱۴ – ۱۶ – ۱۸ – ۲۰	ISIRI 16348
تیرآهن بال باریک شیبدار  (IPN) (I-1)	۱۲ – ۱۴	ISIRI 3277 DIN 1025-1
تیرآهن بال پهن موازی(IPB) با وزن متوسط   (I-5)	۱۴ – ۱۶ – ۱۸ – ۲۰ – ۳۰	ISIRI 14484 DIN 1025-2
تیرآهن بال پهن موازی(IPB) با وزن سبک  (I-4)	۱۴ – ۱۶ – ۱۸ – ۲۰	ISIRI 13781 DIN 1025-3

 

 

کارخانه پروفیل صنعت ماهان

این کارخانه در سال 1389 و در شهرک صنعتی جنت آباد در گرمسار استان سمنان تاسیس شد و با نام اختصاری GSM در بازار فعال است. تولید محصولات این کارخانه به روش نورد گرم است و تیرآهن، ناودانی و پروفیل تولید می‌نماید. این شرکت مدیریت خوبی دارد و توانسته با سرمایه گذاری هوشمندانه بخش اعظم تولید محصولات از مواد خام تا محصول نهایی را ایجاد کند. در حال حاضر این مجموعه حدود 500 هزار تن در سال تولید محصولات فولادی دارد.

کارخانه پروفیل صنعت ماهان جزو پیشروترین کارخانه‌های تولید تیرآهن با کیفیت در ایران است. این محصول با استاندارد IPE سایز‌های 14، 16 و 18 تولید می‌گردد. همچنین از دیگر محصولات این شرکت می‌توان به تولید ناودانی‌های 8 تا 16 و نبشی 8 L شکل اشاره کرد.

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد تولید
تیرآهن بال نیم پهن موازی (IPE)	۱۴ – ۱۶ – ۱۸	ISIRI 1791

 

کارخانه فولاد ناب تبریز

یکی دیگر از برترین تولیدکننده‌های تیرآهن در ایران کارخانه فولاد ناب تبریز است. این شرکت در سال 1382 به ثبت رسید و از سال 1384 شروع به فعالیت کرد. چشم انداز این مجموعه تبدیل شدن به یکی از بزرگترین تولید کنندگان محصول نهایی فولاد در کشور است. همچنین واحد تحقیقات این مجموعه با تمرکز بر روی دانش روز دنیا سعی در ارائه محصولات جدید با کیفیت و بر طبق استانداردهای روز جهان را دارد. در حال حاضر این مجموعه بالغ بر 450 هزار تن در سال است.

از اصلی‌ترین تولیدات این شرکت تیرآهن است که شامل انواع سبک و نیمه سبک می‌گردد. این محصولات بر اساس استانداردهای ایرانی، اروپایی و روسی طراحی و تولید می‌شوند.

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد تولید
تیرآهن نیمه سبک بال نیم پهن موازی (I7) یا تیرآهن IPE سبک	۱۴ – ۱۶ – ۱۸	ISIRI 16348 DIN EN 10056-1998 GOST 8510-1986
تیرآهن بال نیم پهن موازی (IPE)	۱۴ – ۱۶ – ۱۸	ISIRI 1791 DIN EN 10056-1998 GOST 8510-1986

 

کارخانه جهان فولاد غرب

این کارخانه در غرب کشور و در نزدیکی شهر کرمانشاه واقع شده است. ساخت این مجموعه از سال 1384 استارت زده شد و در سال 1387 به بهره برداری رسید. در طی سال‌ها به دلیل دید بلند مدیریت مجموعه، خطوط تولید جدیدی به آن اضافه شده که حجم تولید، کیفیت و گوناگونی محصولاتش را روز به روز بیشتر کرده است.

کارخانه جهان فولاد غرب توانسته گواهی بین المللی ISO را برای تیرآهن و میلگرد‌هایش دریافت کند که این مجتمع را به یکی از قابل اطمینان ترین و برترین تولیدکننده‌های تیرآهن در ایران تبدیل کرده است. حجم تولید این کارخانه نیز چیزی بالغ در 300 هزار تن در سال است.

 

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد تولید
تیرآهن بال نیم پهن موازی نیمه سبک (I7) یا تیرآهن IPE سبک	۱۰ – ۱۲ -۱۴ – ۱۶	ISIRI 16348

 

کارخانه ظفر بناب

از دیگر تولیدکنندگان به نام غرب کشور کارخانه ظفر بناب است که با استفاده از دانش بومی توانسته بخش قابل توجهی از نیاز محصولات فولادی با کیفیت در کشور را تامین کند. این کارخانه در سال 1386 با خط تولید میلگرد شروع به کار کرد و در سال 1390 فاز دوم خود را افتتاح کرد و فروش بالای این کارخانه باعث شد تا بتواند در سال 1395 خط تولید سوم خود را نیز راه اندازی کند. حجم تولیدات فاز اول این کارخانه 200 هزار تن در سال، فاز دوم 300 هزار تن در سال و فاز سوم هم 200 هزار تن در سال است که مجموعا 700 تن در سال را شامل می‌شود که رقم قابل توجهی است.

تیرآهن‌های این شرکت از سایز 12 تا 27 در طول 6 تا 12 متری تولید می‌شوند که البته ممکن است به دلیل درخواست بالا در تمام طول سال موجود نباشند.

 

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد تولید
تیرآهن بال نیم پهن موازی نیمه سبک (i7) یا تیرآهن IPE سبک	12 -14 -۱۶ -۱۸ -۲۰ - 27	ISIRI 16348

 

 

کارخانه گروه ملی صنعتی فولاد ایران

این مجتمع که چندین زیر مجموعه دارد، از برترین تولید کننده‌های تیرآهن در ایران و بخش جنوبی کشور است. این مجتمع از سال 1332 شروع به فعالیت کرد و چندین زیرمجموعه از جمله کارخانه فولاد سازی، کارخانه نورد کوثر، کارخانه نورد تیرآهن، کارخانه لوله سازی، کارخانه ماشین سازی و کارخانه نورد میلگرد و مفتول را شامل می‌گردد. گروه ملی صنعتی فولاد ایران جزو بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های فولاد کشور است و کیفیت بالای محصولاتش باعث شده نه تنها در داخل بلکه در صادرات به کشورهای همسایه نیز از اعتبار بالایی برخوردار باشد.

این مجموعه در حال حاضر بالغ بر 18 محصول پرکاربرد فولادی مورد نیاز بازار را تولید می‌کند که یکی از آن‌ها تیرآهن است. بخش عمده تولید تیرآهن این شرکت در واحد کارخانه نورد کوثر صورت می‌پذیرد که به سراسر ایران از جمله مشهد و تهران ارسال بار دارد.

 

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد تولید
تیرآهن بال نیم پهن موازی (IPE)	۱۴ – ۱۶ – ۱۸	ISIRI 1791 DIN1025-5
تیرآهن بال نیم پهن موازی نیمه سبک (I7) یا تیرآهن IPE سبک	۱۲	ISIRI 16348

 

کارخانه فولاد البرز ایرانیان (فایکو)

فولاد البرز ایرانیان که با نام تجاری فایکو معروف است در سال 1393 و در استان مازندران شروع به کار کرد. این کارخانه به دلیل موقعیت استراتژیک مناسب و قرار گرفتن در مجاورت خطوط ریلی که دسترسی این مجتمع به تهران و مشهد را تسهیل می‌کند به یکی از قطب‌های تولید کشور تبدیل شده است؛ اما دلیل موفقیت این کارخانه تنها این نیست، وجود پست برق و گاز اختصاصی مجزا این مجتمع را تقریبا بطور کامل از بیرون بی نیاز ساخته است.

تولیدات محصولات فولادی این کارخانه به بیش از 1.5 میلیون تن در رسیده است که از همین رو یکی از بزرگ‌ترین قطب های تولید کشور است. از جمله این تولیدات می‌توان به سالانه تولید 700 هزار تن میلگرد، 150 هزار تن تیرآهن IPN، 150 هزار تن تیرآهن IPE، 135 هزار تن ناودانی و 175 هزار تن نبشی اشاره کرد. البته باید خاطر نشان کرد که در حال حاضر تیرآهن IPE این شرکت در بازار ایران موجود است.

 

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد تولید
تیرآهن بال نیم پهن موازی IPE سبک	۱۴ – ۱۶ – ۱۸ -۲۰ – ۲۴	DIN EN 10056-1998
تیرآهن بال باریک شیب دارIPN	۱۴ – ۱۶ – ۱۸ -۲۰ – ۲۴	DIN EN 10056-1998

 

کارخانه آریان فولاد

این کارخانه در جنوب شرقی استان قزوین و حد فاصل جاده اشتهارد بویین زهرا واقع شده است. نزدیکی این کارخانه به پایتخت، کیفیت خوب و تنوع محصولاتش از دلایل قرار گرفتن این کارخانه در لیست ماست. خطوط تولید گوناگونی در این مجموعه مشغول به کار هستند که از جلمه آن‌ها می‌توان به واحد‌های ذوب و ریخته‌گری شامل کوره‌های قوس الکتریکی 20 تنی و القایی 50 و 20 تنی با ظرفیت‌ 700 هزار تن در سال اشاره کرد.

دیگر خطوط تولید این مجموعه شامل واحدهای نورد سرد و گرم مجزا هستند که هر یک ظرفیتی بالغ بر 500 هزار تن در سال دارند. واحدهای دیگر فعال در این مجموعه واحد تولید اکسیژن شامل گاز صنعتی و اکسیژن، واحد نورد میلگرد در سه خط مجزای ساده و آجدار با ظرفیت 1980 هزار تن در سال و در نهایت واحد دست دوم ماشین کاری و غلطک کاری هستند.

محصولات اصلی این شرکت شامل میلگرد، نبشی، ناودانی و تیرآهن است. تیرآهن‌های H  و I این کارخانه در ضخامت 140 تا 270 تولید می‌گردند که سایزهای 14 تا 22 استفاده بیشتری دارند.

 

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد تولید
تیرآهن نیمه سبک بال نیم پهن موازی (I7) یا تیرآهن IPE سبک	۱۴ – ۱۶ – ۱۸ – 20 -  22 – 24 - 27	ISIRI 16348 DIN EN 10056-1998 GOST 8510-1986
تیرآهن بال نیم پهن موازی (IPE)	۱۴ – ۱۶ – ۱۸ – 20 -  22 – 24 - 27	ISIRI 1791 DIN EN 10056-1998 GOST 8510-1986

 

کارخانه فولاد یزد احرامیان

استان یزد دارای چندین مجتمع فولاد با کیفیت است که در این مقاله یکی از آن‌ها را بررسی می‌نماییم. کارخانه فولاد یزد احرامیان در سال 1358 شروع به کار کرد. در ابتدا این مجموعه به تولید جعبه دنده و اتصالات لوله می‌پرداخت؛ ولی از سال 1376 و با ورود به بخش نورد گرم فعالیت‌ها و محصولاتش را گسترش داد و در حال حاضر به یکی از اسم‌های شناخته شده این صنعت تبدیل شده است و محصولاتش نه تنها در ایران، بلکه در کشورهای همسایه نیز پرطرفدار است.

ظرفیت تولید سالانه این کارخانه بالغ بر 300 هزار تن در سال است. محصولات کارخانه فولاد یزد احرامیان شامل مواد اولیه مثل سنگ آهن و گازهای صنعتی تا میلگرد و تیرآهن می‌گردد.

تیرآهن‌های این شرکت از نوع IPE هستند که از سایز 10 تا 24 و طول 12 متری تولید می‌گردند.

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد
تیرآهن بال نیم پهن موازی  IPE	10 – 12 - 14  – ۱۶ – ۱۸ – ۲۰ – ۲۴	ISIRI 1791
تیرآهن بال نیم پهن موازی نیمه سبک (i7) یا تیرآهن IPE سبک	10 – 12 - 14  – ۱۶ – ۱۸ – ۲۰ – ۲۴	ISIRI 16348

 

کارخانه شاهین بناب

مجتمع فولاد صنعت بناب که به شاهین بناب مشهور است در سال 1383 در استان آذربایجان شرقی احداث شد. این کارخانه تنها یک مجتمع تولیدی نیست و در واقع یک هولدینگ است که از چندین زیر مجموعه تشکیل شده است. چهار کارخانه اصلی زیرمجموعه این هولدینگ فولاد شاهین بناب، فولاد صنعت بناب، فولاد صنعت شهریار و فولاد صنعت سهند هستند.

ظرفیت تولید این مجموعه 850 هزار تن میلگرد آجدار و 300 هزار تن شمش فولاد در کارخانه شماره 1 است که 4 خط تولید دارد. در کارخانه 2 نیز، دو خط تولید نورد گرم با ظرفیت 450 هزار تن در سال ساخته شده است. کارخانه 3 برای کوره‌های القایی طراحی شده‌اند که ظرفیت هر یک 20 تن است و سالانه قادر به تولید 150 هزار تن شمش فولاد است. کارخانه 4 نیز دو خط تولید نورد گرم برای تولید میلگرد آجدارساختمانی دارد.

تیرآهن های این مجموعه در دو نوع سبک و سنگین به روش نورد گرم تولید می‌گردند.

نوع تیرآهن	سایز تیرآهن	استاندارد تولید
تیرآهن بال نیم پهن موازی نیمه سبک (i7) یا تیرآهن IPE سبک	۱۴ – ۱۶ – ۱۸ – ۲۰	ISIRI 16348
تیرآهن بال نیم پهن موازی(I-2)  IPE	۱۴ – ۱۶ – ۱۸ -۲۰	ISIRI 1791

تولید کنندگان فولاد در ایران

نتیجه گیری

در این مطلب به چیستی تیرآهن اشاره کردیم و مختصرا تاریخ بوجود آمدن این مقطع پرکاربرد را بررسی کردیم. سپس چند دسته بندی کلی آن را توضیح دادیم تا دید بهتری از ماهیت این محصول بدست آورید. پس از آن به معرفی 10 کارخانه نامدار در زمینه تولید این محصول پرداختیم تا در هنگام خرید بتوانید دید بازتر و بهتری نسبت به این محصول و برترین تولیدکننده‌های تیرآهن در ایران داشته باشید.

اگر نکته و یا سوالی برای‌تان باقی مانده، می‌توانید با ما در بنیان فولاد با مدیریت مهندس شبستری در ارتباط باشید. با تماس با شماره‌های هولدینگ ما، همکاران واحد مشاوره شما را راهنمایی خواهند کرد. همچنین برای اطلاع از قیمت روز بر اساس وزن محصولات فولادی از صفحه اصلی وبسایت دیدن کنید و یا با همکاران واحد فروش ما تماس بگیرید.